Schoonmaakmedewerkers voor het operatiekwartier zijn niet altijd makkelijk te vinden. Om de drempel te verlagen en een efficiënte opleiding te voorzien, rekent AZ Groeninge op een VR-toepassing.

In het operatiekwartier staat hygiëne voorop. Na elke ingreep komt een team langs voor een tussentijdse schoonmaakbeurt. En ook op het einde van werkdag is er steevast een grondige reiniging voorzien. Het poetsen van een operatiezaal verloopt via een strikt protocol bepaald door het comité voor ziekenhuishygiëne en is grotendeels gebaseerd op AORN richtlijnen van 2021 (1-2).  Om de schoonmaak in een operatiezaal correct te kunnen uitvoeren, is een praktische opleiding onontbeerlijk.

Alleen is het niet altijd makkelijk om die opleiding ook effectief georganiseerd te krijgen. De operatiezalen van het ziekenhuis zijn immers de hele dag door in gebruik. Het zorgde ervoor dat de opleiding in het operatiekwartier enkel ’s morgens heel vroeg of ’s avonds laat kon gebeuren wat niet zo handig was voor de kandidaten. Ook al wilde het ziekenhuis graag meer opleiding organiseren, in de praktijk kon dat niet altijd.

Aan de slag met VR

Tijdens een brainstormsessie met Proximus NXT kwam de uitdaging ter sprake. Het gesprek leidde ertoe dat we voor die specifieke opleiding een concept uitwerkten om met VR aan de slag te gaan. VR blijkt een heel geschikte technologie om kandidaat-schoonmakers vertrouwd te maken met de specifieke context van een operatiekwartier en hen stap voor stap het schoonmaakprotocol aan te leren.

Via de VR-bril krijgt de kandidaat-schoonmaker opleiding in een digital twin van het operatiekwartier.

Concreet bestaat de opleiding uit drie stappen. In het eerste luik leren de kandidaten omgaan met VR. Het tweede luik omvat de eigenlijke opleiding. Via de VR-bril bevindt de kandidaat zich in een digital twin van het operatiekwartier, met naast zich de schoonmaakkar met alle poetsmateriaal. Een stem legt stap voor stap uit welke acties de schoonmaker moet ondernemen. Na twee tot drie weken volgt de derde fase van de opleiding. De kandidaat-schoonmaker doorloopt dan opnieuw het hele schoonmaaktraject, dit keer zonder instructies.

Innovatie via co-creatie

De opleiding is het resultaat van een co-creatietraject van AZ Groeninge, Proximus NXT en OneBonsai, een Belgische ontwikkelaar van VR-toepassingen. De technische opzet is vrij eenvoudig. De kandidaat krijgt een Meta Quest VR-headset opgezet en heeft een virtuele horloge waarmee hij of zij de instructeur kan oproepen. Die instructeur volgt de opleiding mee op een tablet. 

Realistisch beeld van de job 

Momenteel heeft AZ Groeninge twee VR-brillen voorzien in het kader van de opleiding. De voordelen liggen voor de hand. We kunnen nu op elk moment kandidaten opleiden, los van de beschikbaarheid van een fysieke operatiezaal en zonder impact op de werking van het ziekenhuis.

Door de opleiding via VR aan te bieden, verlaagt AZ Groeninge ook de drempel voor een job in het operatiekwartier. We merken dat daar soms wat vooroordelen over bestaan. De VR-opleiding geeft een realistisch beeld van de taak, wat uiteindelijk tot meer aanwervingen leidt.

De VR-toepassing laat de kandidaten bovendien toe om heel gericht te oefenen op de specifieke onderdelen van het schoonmaakprotocol, met uitstekende opleidingsresultaten als resultaat. De opleiding is trouwens zowel geschikt voor nieuwkomers als ervaren medewerkers. Voor nieuwkomers is het een gedegen basis, terwijl het voor bestaande werknemers dient als periodieke herhaling. Zo worden de aangeleerde stappen een automatisme voor iedereen.

Verder blijkt de opleiding ook een pluspunt in het kader van de employer branding van het ziekenhuis. Dat is mooi meegenomen, gezien de arbeidskrapte waar de zorgsector mee te kampen heeft. Volop inzetten op opleiding en innovatie kan zelfs in een domein waar je het niet zou verwachten, zoals schoonmaak. 

Bibliografie

1. Link (T.), Guidelines in Practice: Environmental Cleaning, AORN J 2021 May;113(5):487-499. doi: 10.1002/aorn.13376 

2. Guideline for environmental cleaning. In: Guidelines for Perioperative Practice, AORN,  2021:145-176.