Een epidemische curve (of epi-curve) is een belangrijke informatiebron bij onderzoek en beleid van een uitbraak. Het laat toe om het aantal nieuwe gevallen duidelijk te visualiseren en op te volgen in de tijd. Idealiter wordt een eerste curve opgesteld van zodra in een zorginstelling een uitbraak wordt vermoed en screening wordt gestart. Nieuwe gevallen worden systematisch toegevoegd.

In het kader van een goede opvolging van MDRO¹  uitbraken wilden de OST² experten van de regionale gezondheidsagentschappen en Sciensano³  een eenvoudig instrument aanbieden aan de zorginstellingen die hier nood aan hebben. We werkten samen met Sciensano IT om dit voor u te kunnen realiseren en stellen we met plezier nu de EpiCurve tool aan u voor.

Het betreft een webapplicatie die zorginstellingen (ziekenhuizen, chronische zorginstellingen) die te maken hebben met een MDRO uitbraak (of een andere pathogeen), kunnen gebruiken om vlot een epi-curve te maken. Het concept is eenvoudig (Figuur 1) en vertrekt van Excel omdat iedereen hiermee vertrouwd is.

Figuur 1: Concept van de EpiCurve tool

Als eerste en logische stap moet er een lijst gemaakt orden van alle gevallen. Daartoe werd een gestandaardiseerd Excel-sjabloon ontworpen, aangeduid als ‘Lokaal sjabloon’ (Figuur 2). Daarin zijn kolommen voorzien voor de essentiële informatie (datum, type casus en afdeling) maar ook kan alle gewenste casus-gerelateerde informatie (patiëntnamen, kamernummers, laboresultaat enzovoort) toegevoegd worden, want dit Excel bestand wordt lokaal bij u bewaard.

Figuur 2: Lokaal sjabloon met 3 kolommen voorzien voor de essentiële informatie (datum, type casus en afdeling). Eigen informatie kan desgewenst toegevoegd worden.e.

In een tweede stap dient de essentiële informatie die nodig is voor de epi-curve te worden gekopieerd in het ‘Upload sjabloon Sciensano’ (Figuur 3), dat er ongeveer hetzelfde uitziet maar enkel die gegevens kan bevatten die nodig zijn voor de curve (eenvoudig kopiëren/plakken van het ene Excel-bestand naar het andere). Door de ingestelde restricties in de Upload sjabloon én in de IT applicatie zelf is er geen gevaar dat per ongeluk andere gegevens zouden meegaan. Zodoende is de privacy van de patiënten volledig beschermd.

Figuur 3: Upload sjabloon met dezelfde 3 kolommen. Andere informatie toevoegen is niet mogelijk door de ingestelde restricties.

Dan is het nu tijd om in te loggen in de EpiCurve tool (https://epicurve.sciensano.be/). Rechts bovenaan kan u uw taal selecteren:

De applicatie draait op de Sciensano server maar de disclaimer maakt nogmaals duidelijk dat het hier geen notificatie of registratie betreft, maar enkel een instrument dat u ter beschikking wordt gesteld om vlot een epi-curve te maken. In de applicatie krijgt u trouwens de mogelijkheid om uw gegevens te verwijderen van de Sciensano server indien gewenst. Al is dit niet nodig omdat de gegevens op geen enkele manier worden gebruikt door derden voor analyse, publicatie of wat dan ook; u blijft eigenaar van de gegevens. En zoals eerder aangegeven is ook de privacy van de patiënten volledig beschermd door de ingebouwde restricties die voorkomen dat per ongeluk GDPR-beschermde patiëntgegevens opgeslagen worden. 

Eenmaal aangemeld kan u een uitbraak ‘creëren’ (naam geven, pathogeen aanduiden), en dan kan u met 1 druk op de knop de casussen van het Upload sjabloon binnenhalen. In een laatste stap kan u dan de epi-curve genereren, en indien gewenst downloaden als Word of pdf-document (Figuur 4).

Figuur 4: Twee types van epi-curve worden gegenereerd: de eerste toont het type gevallen, de tweede toont de betrokken diensten.

Voor volledige instructies verwijzen we u graag naar de OST-webpagina van Sciensano (https://www.sciensano.be/en/projects/outbreak-support-team). Een account aanvragen doet u via mdro_ost@sciensano.be.

Met dank aan de ziekenhuizen die meewerkten bij de ontwikkeling en deelnamen aan het pilootproject

¹ MDRO : multidrug-resistente organismen
² OST : outbreak support team
³ zie Protocolakkoord Nationale Plan MDRO (https://etaamb.openjustice.be/nl/protocol_n2013024362)

! Belangrijke herinnering!

Uitbraken van multi-drug-resistente organismen in zorginstellingen staan op de lijst van meldingsplichtige ziekten. U dient deze te melden aan uw regionale gezondheidsautoriteit.

De contactinformatie vindt u op de respectievelijke websites en ook op de OST-webpagina van Sciensano.

(https://www.sciensano.be/nl/projecten/uitbraak-ondersteuningsteam-outbreak-support-team)