Editoriaal

Waar stopt het verhaal?

Waar stopt het verhaal?

Sinds het opduiken van de eerste prokaryoten ruim 2 miljard jaar geleden, hebben bacteriën al prestaties geleverd waar die van de mens bijna bij verbleken.We moeten er dan wel bij vertellen dat onze ontsmettings- en infectiebehandelingsmethodes voor Christus nog redelijk «soft» waren, zoals antibacterieel zwart mineraal kohl poeder dat de Egyptenaren als een soort oogschaduw gebruikten, henna, honing of brood bedekt met schimmels die penicilline afscheiden om wonden te ontsmetten.

Reeds in 1640 behandelde de kruidendokter van de koning van Engeland infecties met schimmels. Meer dan 200 jaar later en volgens de kiemtheorie van Pasteur zullen nog andere de antibacteriële werking aantonen van schimmels zoals Penicillium.

Op penicilline is het nog wachten tot Fleming op 3 september 1928 terug is van vakantie. Bij zijn terugkeer ontdekte hij, na een besmetting van zijn kweek van stafylokokken met Penicillium notatum van bij zijn buurmaan, de antibacteriële werking van schimmels.  De productie in grote hoeveelheid van penicilline was één van de belangrijkste redenen waarom Fleming het voor bekeken hield. Daarna raakte alles in een stroomversnelling!

1932, ontdekking van  sulfonamide. 1940, ontdekking van de eerste resistentie. 1942, eerste test op grote schaal op penicilline dankzij o.a. Howard Florey, die erin slaagt grote hoeveelheden te produceren, in 1944 maandelijks 650 miljard eenheden. 1945, opduiken van de eerste resistente stafylokokken. In 1945 reeds waarschuwt Fleming in een artikel in The New York Times voor de gevaren van resistentie en hij had het bij het rechte eind want in 1949 was 49% van de stafylokokken in Londen resistent tegen penicilline.

Samen met de ontdekking van de beta-lactamines in 1948, groeit ook de belangstelling voor het toedienen van geringe dosissen antibiotica als groeifactor bij kippen! Dit luidde meteen ook het begin in van het antibioticagebruik bij dieren. In 1949 wordt colistine ontdekt, die als een in laatste instantie te gebruiken antimicrobieel middel wordt beschouwd. De werking ervan is weliswaar uitstekend, de bijwerkingen zijn zo talrijk dat het maar met mondjesmaat wordt toegediend!

En daar bleef het niet bij …

1954: vancomycine, 1959: meticilline, 1962: ontdekking van chinolonesquinolones, 1968: clindamycine, 1969: fosfomycine, 1970: fluorchinolonen, 1976: carbapenems.

1981, samen met de ontdekking van azithromycine, oprichting van de Alliantie voor het verstandig gebruik van antibiotica (APUA), o.a. als gevolg van een epidemie van multiresistente Shigella dysenteriae in Zaïre.

1986, Zweden verbiedt het gebruik van antibiotica als groeifactor. 13 jaar later pas volgt de Europese Unie het Zweedse voorbeeld …
Het vervolg van het verhaal kent iedereen.
Dat de colistineresistentie pas redelijk laat na de ontdekking ervan is opgedoken heeft ongetwijfeld te maken met de reputatie ervan als middel dat, gelet op de bijwerkingen ervan, pas in laatste instantie wordt gebruikt. Maar wanneer het antibiogram van bepaalde Gram-negatieve bacillen van boven tot onder R is, hebben we uiteraard wel een efficiënt anti-infectueus middel nodig om onze patiënten te verzorgen!

En daarmee is de cirkel rond! Professor Glupczynski maakt melding van niet één maar van verschillende colistineresistente genen.
Maar waar stopt het verhaal?

Een voorwoord dat inspiratie heeft geput uit een recent boek van Thierry Crouzet  ‘Résistants’, een thrillerroman die je kijk op antibiotica zal veranderen. Het voorwoord is van Didier Pittet..

Hoofdartikel

Inhoudstafel

Nieuwigheden

Wetenschappelijke agenda

  • oktober 2024
  • van 16/10 tot 20/10 || in Los Angeles
    SHEA ID week. A joint meeting of IDSA, SHEA, HIVMA, PIDS and SIDP
  • november 2024
  • van 20/11 tot 22/11 || in Liverpool
    Healthcare infection society
  • april 2025
  • van 11/04 tot 15/04 || in Wenen
    Congrès de l’ European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID)
  • juni 2025
  • van 4/06 tot 6/06 || in Marseille
    35ème Congrès National de la Société Française d’Hygiène Hospitalière (SF2H)
  • van 17/06 tot 18/06 || in Londen
    HIS congres (Healthcare Infection Society)
Bekijk de volgende evenementen

Schrijf ook een artikel !

Vacatures

Onze partners

Flux RSS

Subscribe

REDACTIE

Ontdek de andere online nummers van het tijdschrift

Het volledige archief

Ontdek onze special

Uitwisseling van ervaringen