Een rijk en gevarieerd zomernummer om ons even af te leiden van onze dagelijkse beslommeringen!

Omgevingshygiëne… Ik moet het toegeven: aan het begin van mijn carrière als hygiënist, of beter gezegd als arts voor infectiepreventie en -bestrijding, geloofde ik er helemaal niet in. Ik verklaarde altijd met de grootste stelligheid dat als de handhygiëne perfect was, de omgeving geen belang had!

Ik had niet helemaal ongelijk, maar door ervaring is mijn mening wel iets genuanceerder geworden. Ik heb echter nog altijd veel twijfels over de effectiviteit van de ontsmettingsmiddelen, en dan vooral over de effectiviteit van de manier waarop de omgeving wordt ontsmet. Pedro Braekeveld heeft een overzicht gemaakt van de effectiviteit van de ontsmettingsmiddelen per toepassingsgebied. Een waardevol hulpmiddel bij de keuze van een product, al mogen we niet vergeten dat het beste product alleen maar goede resultaten kan opleveren als het op de juiste manier wordt toegepast (dosering, contacttijd en toepassingsmethode) en als de oppervlakken effectief goed worden gereinigd.

Een betere handhygiëne door de jaren heen zou impact moeten hebben op het terugdringen van de infecties, vooral zorginfecties, en dus wellicht ook op het antibioticagebruik. 

De ‘breuk’ die we zien in de antibioticaverbruikscurven die in het Sciensano-rapport werden gepubliceerd, is duidelijk één van de gevolgen van de pandemie. Ondanks alles is het voorschrijfgedrag in de ambulante sector veranderd qua type antibiotica, namelijk voor de fluorochinolonen. Dit succes zal op lange termijn wellicht zijn weerslag hebben op de ziekenhuissector, die nog een beetje achterblijft en in elk geval nog ver verwijderd is van de doelstellingen die de WHO heeft vastgelegd.

Twee pas afgestudeerde IPC-verpleegkundigen hebben een samenvatting gepubliceerd van hun eindwerk over een multimodale aanpak voor de preventie van urineweginfecties in hun toenmalige instelling. Dit kan een inspiratiebron zijn voor gelijkaardige projecten in de woonzorgcentra, waar urineweginfecties een groot probleem vormen en de oorzaak zijn van veel antibioticavoorschriften.

Het artikel van Michel Hanset, coördinerend arts van een WZC, leidt ons even af van onze dagelijkse beslommeringen en gaat dieper in op de ethische aspecten van de Covid-crisis in de woonzorgcentra. Meer nog dan in de ziekenhuizen hadden ze het gevoel aan rampengeneeskunde te doen: gebrekkige voorbereiding, personeelstekort, te weinig geneesmiddelen, onvoldoende persoonlijke beschermingsmiddelen… We moeten dus beter voorbereid zijn!

Tot slot worden in het laatste artikel de resultaten beschreven van een initiatief van het coördinatieteam van het HOST Hélora-netwerk, dat een essentiële aanvulling is op de nationale campagnes voor handhygiëne.

De zomervakantie loopt ten einde en het leven hervat zijn hectische tempo. Namens het redactiecomité wens ik jullie een fijne heropstart toe.

Anne Simon