Curtis J. Donskey, Abhishek Deshpande

Effect of chlorhexidine bathing in preventing infections and reducing skin burden and environmental contamination: A review of the literature

American Journal of Infection Control, 2016(10 Suppl) 

Een wasbeurt met chloorhexidine is efficiënt om het aantal pathogenen op het huidoppervlak te beperken. In dit artikel onderzoeken we in hoeverre een wasbeurt met chloorhexidine kolonisatie en infectie met zorggeassocieerde pathogenen kan vermijden en de verspreiding ervan in de omgeving en op de handen van het personeel kan beperken. Om een wasbeurt met chloorhexidine in de klinische praktijk te optimaliseren wordt het belang van opleiding en opvolging van de naleving van procedures benadrukt.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27131130

Elizabeth A. Gonzalez, Poulomi Nandy, Anne D. Lucas, Victoria M. Hitchins

Ability of cleaning-disinfecting wipes to remove bacteria from medical device surfaces. 

American Journal of Infection Control 2015 ;vol 43 ; 12 ; p1331-1335

Zorginfecties zijn een ernstig probleem in de gezondheidszorg. Bacteriën kunnen van patiënt op patiënt worden overgedragen via herbruikbaar medisch materiaal en uitrustingen. Een anesthesietoestel en specifieke voorwerpen met zachte en geribbelde knoppen werden besmet met Staphylococcus aureus en sporen van Bacillus atrophaeus en van Clostridium sporogenes.  De werking van 5 op de markt beschikbare reinigings-/ontsmettingsdoekjes om bacteriën te verwijderen werd vergeleken met in water of bleekwater gedrenkt gaas. In water gedrenkt gaas werd gebruikt om de optimale vochtigheid te bepalen om bacteriën te verwijderen, vervolgens werd de efficiëntie van de samenstelling van de doekjes geëvalueerd. Alle doekjes reinigden het oppervlak van het materiaal significant beter dan de controlegroep zonder doekjes. Sommige doekjes waren net zo efficiënt als in water gedrenkt gaas, terwijl andere minder goed presteerden.Over het algemeen waren de natriumhypochloriethoudende doekjes het meest efficiënt om bacteriën te verwijderen. Bij een herevaluatie van de samenstelling van de doekjes waarbij gebruik werd gemaakt van de optimale vochtigheid van de doekjes op gaas, ging de efficiëntie er gevoelig op vooruit voor de reiniging van S. aureus, wat niet het geval was voor de sporen. We leiden daaruit af dat het fysiek verwijderen van bacteriën van het oppervlak van materiaal met water vaak net zo efficiënt is als het gebruik van reinigings-/ontsmettingsdoekjes. Van de geëvalueerde actieve bestanddelen van de doekjes was natriumhypochloriet over het algemeen het meest efficiënt. Ook de vochtigheid van de doekjes heeft mogelijks een impact op de efficiëntie ervan.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26654235

Charles E. Edmiston, Candace J. Krepel, Maureen P. Spencer, Alvaro A. Ferraz, Gary R. Seabrook, Cheong J. Lee, Brian D. Lewis, Kellie R. Brown, Peter J. Rossi, Michael J. Malinowski, Sarah E. Edmiston, Edmundo M. Ferraz and David J. Leaper

Preadmission Application of 2% Chlorhexidine Gluconate (CHG): Enhancing Patient Compliance While Maximizing Skin Surface Concentrations

Infection Control and Hospital Epidemiology 2016 ;vol 37 ; 03 ; p 254-259

Postoperatieve infecties van het operatiegebied (SSIs) kunnen leiden tot hoge morbiditeit en mortaliteit. Preoperatieve huidontsmetting is weliswaar nog altijd controversieel maar wordt toch steeds vaker gebruikt als strategie om het risico op SSI te beperken. In deze studie analyseren we de voordelen van een elektronisch waarschuwingssysteem om de naleving van het preoperatief aanbrengen van 2% chloorhexidinegluconaat (CHG) te bevorderen. Na geïnformeerde toestemming werden 100 gezonde vrijwilligers in een academisch medisch centrum voor tertiaire zorg gerandomiseerd in 5 groepen bij wie chloorhexidinegluconaat (CHG) op de huid werd aangebracht: 1, 2, 3, 4 of 5 opeenvolgende applicaties. De deelnemers werden verder gerandomiseerd in 2 subgroepen: met of zonder elektronisch waarschuwingssysteem. De CHG-concentraties (μg/mL) op het huidoppervlak werden geanalyseerd op basis van colorimetrische testen op 5 verschillende anatomische sites. De interventie bestond in het preoperatief aanbrengen van chloorhexidinegluconaat 2%. De gemiddelde samengestelde CHG-concentraties bij de vrijwilligers met een elektronisch waarschuwingssysteem die 1, 2, 3, 4 en 5 applicaties kregen bedroegen respectievelijk 1,040.5, 1,334.4, 1,278.2, 1,643.9 en 1,803.1 µg/mL, terwijl de gemiddelde samengestelde CHG-concentraties bij de vrijwilligers zonder elektronisch waarschuwingssysteem respectievelijk 913.8, 1,240.0, 1,249.8, 1,194.4 en 1,364.2 µg/mL bedroegen (ANOVA, P<.001). De samengestelde ratio’s (CHG concentratie/minimaal inhiberende concentratie nodig om de groei van 90% van de organismen te remmen [MIC90]) voor 1, 2, 3, 4 of 5 applicaties met gebruik van de 2% CHG-doek bedroegen respectievelijk 208.1, 266.8, 255.6, 328.8 en 360.6. Deze waarden vertegenwoordigen CHG-concentraties op de huid die effectief zijn tegen heelkundige stafylokokken pathogenen. Het gebruik van een elektronisch waarschuwingssysteem resulteerde in een significante toename van de CHG-huidconcentraties in de groepen van 4 en 5 applicaties (resp. P<.04 en P<.007). De resultaten van deze studie suggereren een evidence-based gestandaardiseerd proces dat het gebruik van een online elektronisch waarschuwingssysteem omvat om de naleving door de patiënt te verhogen en de CHG-huidconcentraties die efficiënt zijn tegen MRSA en andere heelkundige stafylokokken pathogenen te maximaliseren.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26708510

Adhiratha Boonyasiri, Peerapat Thaisiam, Chairat Permpikul, Tepnimitr Judaeng, Bordeesuda Suiwongsa, Napaporn Apiradeewajeset, Teerawan Fakthongphan, Sunun Suddee, Wandee Laoagtipparos and Visanu Thamlikitkul

Effectiveness of Chlorhexidine Wipes for the Prevention of Multidrug-Resistant Bacterial Colonization and Hospital-Acquired Infections in Intensive Care Unit Patients: A Randomized Trial in Thailand.

Infection Control and Hospital Epidemiology 2016 ;vol 37 ; 03 ; p 245-253 

Deze studie wil nagaan in hoeverre een dagelijks wasbeurt met 2% chloorhexidine geïmpregneerde washandjes efficiënt is bij de preventie van kolonisatie en bloedbaaninfecties met een multiresistente Gram-positieve bacterie (MDR). In Thailand werd van december 2013 tot januari 2015, een gerandomiseerd en gecontroleerd open-label onderzoek gevoerd op 4 eenheden voor intensieve verzorging (ICU).  Patiënten werden gerandomiseerd in 2 groepen waarvan de ene een wasbeurt kreeg met niet-antimicrobiële zeep (controlegroep) en de andere éénmaal per dag een wasbeurt met 2% chloorhexidine geïmpregneerde washandjes (chloorhexidine groep). Bij opname en op dagen 3, 5, 7 en 14 werden swabs genomen van de neusgaten, oksels, de elleboogplooi, de liezen en de perianale regio. De 5 gemeten resultaten waren de volgende: (1) gunstig effecten (alle stalen negatief bij opname in ICU, of initieel positieve stalen die vervolgens negatief werden); (2) tijd zonder kolonisatie met MDR-bacteriën; (3) zorginfectie; (4) duur van het verblijf in ICU en in het ziekenhuis; (5) huidreacties. Een totaal van 481 patiënten werd willekeurig onderverdeeld in de controlegroep (n=241) en de chloorhexidine groep (n=240). Gunstige effecten op dag 14 werden vastgesteld bij 34.8% van de patiënten in de controlegroep en bij 28.6% in de chloorhexidine groep (P=.79). De mediane tijd zonder kolonisatie met MDR-bacteriën bedroeg in beide groepen 5 dagen. De incidentie van zorginfecties en de verblijfsduur in ICU en in het ziekenhuis waren niet significant verschillend tussen beide groepen. De incidentie van huidreacties in de chloorhexidinegroep bedroeg 2.5%. We kunnen concluderen dat de effectiviteit van 2% chloorhexidine geïmpregneerde washandjes voor de preventie van kolonisatie en zorginfectie met MDRO-bacteriën  bij volwassen patiënten in ICU niet bewezen is. 

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26894621.

L.J. Bock, M.E. Wand, J.M. Sutton

Varying activity of chlorhexidine-based  disinfectants against Klebsiella pneumoniae clinical isolates and adapted strains.

Journal of Hospital Infection 2016;93 ;1 july p42-48

Om het risico op infectie te beperken worden multiresistente kiemen steeds vaker onder controle gehouden met biociden zoals chloorhexidine. De concentratie en de formule van chloorhexidine kan, afhankelijk van het product, sterk verschillen. Deze studie wil de werking nagaan van chloorhexidine en van bestaande formules van chloorhexidine op 14 klinische Klebsiella pneumoniae-stammenvan vóór en sinds de routinematige ingebruikname van chloorhexidine en op stammen die zich hebben aangepast na de subletale blootstelling aan chloorhexidine. We hebben de minimale inhiberende concentraties (MICs) en de minimale bactericide concentraties (MBCs) gemeten van vijf chloorhexidinehoudende formules op 5 min, 15 min, 30 min en 24 uur voor het panel van K. pneumoniae stammen. Na 5 min varieerden de MBCs van de vijf formules van 0.006 tot >50% werkconcentratie (WC) of van 78 tot 2500μg/mL chloorhexidine. Voor één formule waren de MBCs >50% WC voor vijf van de 14 stammen en voor een andere formule waren 4 van de 14 stammen resistent tegen 25% WC. De stam NCTC 13368 was zeer tolerant t.o.v. chloorhexidine, terwijl de stammen die vóór de routinematige ingebruikname van chloorhexidine geïsoleerd werden, gevoeliger waren. Een stam uit het pre-chloorhexidine tijdperk en vijf moderne stammen hebben de MICs 16 keer verhoogd na blootstelling aan subletale concentraties van chloorhexidine. Een handontsmetter met MBCs van 0.39% WC voor alle zes wildtype stammen had MBCs van 50% WC voor de aan chloorhexidine-aangepaste stammen.

Niet alle chloorhexidine formules doden MDR K. pneumoniae na de aanbevolen blootstellingstijd. De werking, en dan vooral tegen de aan chloorhexidine-aangepaste stammen, is afhankelijk van de extra ingrediënten. Een zorgvuldige samenstelling van chloorhexidinehoudende producten is dan ook belangrijk om de werking van die producten op peil te houden en te verbeteren, en om mogelijke tekortkomingen in de infectiecontrole te vermijden.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26899354

A. Almatoudi, I.B. Gosbell, H. Hu, S.O. Jensen, B.A. Espedido, S. Tahir, T.O. Glasbey, P. Legge, G. Whiteley, A. Deva, K. Vickery

Staphylococcus aureus dry-surface biofilms are not killed by sodium hypochlorite : implications for infection control.

Journal of hospital infection 2016 ;vol 93 ; 3 ; p 263-270

Droge ziekenhuisomgevingen raken besmet met pathogene bacteriën in biofilms, wat erop wijst dat de huidige schoonmaakpraktijken en ontsmettingsmiddelen ontoereikend zijn. Deze studie test de effectiviteit van een natriumhypochlorietoplossing tegen biofilms van Staphylococcus aureus op een droog oppervlak. De biofilm reactor van de Centers for Disease Control werd aangepast om een biofilm op een droog oppervlak te ontwikkelen, die 1.36 × 10(7) S. aureus/coupon bevatte, door 12 dagen lang cycli van groei en dehydratatie af te wisselen. De biofilm werd kwalitatief waargenomen, met ‘live/dead staining’ confocale laserscanmicroscopie (CLSM) en kwantitatief via een telling op plaat van de levensvatbare stammen met ultrageluiden en met kristalviolet. Natriumhypochloriet (1000-20000 deeltjes per miljoen) werd 10 minuten lang aangebracht op de biofilm op droog oppervlak, de coupons werden drie keer gespoeld en de resterende levensvatbaarheid van de biofilm werd bepaald door CLSM, tellingen op platen en een verlengde kweek tot 16 dagen. Isolaten vóór en na blootstelling werden getest op een minimaal inhiberende concentratie (MIC) en een minimale biofilm uitroeiingsconcentratie (MEC). Eén paar onderging een whole-genome sequencing. Blootstelling aan hypochloriet verminderde de tellingen per plaat met factor 7 log10 en verminderde de biofilm biomassa met factor 100. Toch bleek uit verkleuring van de resterende biofilm dat er nog levende S. aureus cellen overbleven. Na verlengde incubatie werd S. aureus opnieuw levensvatbaar en vormde biofilms. Post-blootgestelde S. aureus isolaten hadden MICs en MECs die niet significant verschillend waren van de oorspronkelijke stammen.  Whole-genome sequencing van een paar voor en na blootstelling toonde aan dat ze virtueel identiek waren.

Blootstelling aan hypochloriet leidt tot een vernietiging van 7-log maar de kiemen groeiden opnieuw aan. Er deden zich geen resistentiemutaties voor, die zouden impliceren dat resistentie tegen hypochloriet een intrinsieke eigenschap van S. aureus biofilms zou zijn. De klinische betekenis hiervan rechtvaardigt verdere onderzoek.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27140421