Eind oktober 2014 werden de acute ziekenhuizen uitgenodigd om deel te nemen aan het Belgische luik van de wereldwijde puntprevalentiestudie betreffende antibioticagebruik en resistentie in acute ziekenhuizen (Global Point Prevalence Survey Antimicrobial Consumption and Resistance). Deze studie is een verderzetting van de vorige drie puntprevalentiestudies die door het European Surveillance of Antimicrobial Consumption (ESAC) uitgevoerd werden in de periode 2006-2009.
Deze mondiale studie wordt in België georganiseerd door de Belgian Antibiotic Policy Coordination Committee (BAPCOC) in samenwerking met de Universiteit van Antwerpen (UA) en met wetenschappelijke ondersteuning van het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV-ISP). 

De objectieven van deze studie zijn :
i. het beschrijven en vergelijken van antibioticagebruik en resistentie patronen van Belgische ziekenhuizen;
ii. het onderzoeken van determinanten die gelinkt zijn aan institutionele en patiënten karakteristieken;
iii. het implementeren van kwaliteitsindicatoren én het vooropstellen van expliciete streefwaarden (bv bij perioperatieve profylaxe, keuze van therapeutisch antibioticum conform lokale richtlijnen, indicatie voor antibioticatherapie vermeld in medisch dossier);
iv. het stimuleren van ziekenhuizen om acties te ondernemen ter bevordering van het voorzichtig gebruik van antimicrobiële middelen;
v.het meten van de impact van dergelijke interventies aan de hand van regelmatige interne steekproeven van medische dossiers. De bedoeling is tevens om deze puntprevalentiestudie te herhalen.

Tijdens een workshop te Brussel op 20 januari 2015, zal het strategisch plan van de werkgroep ziekenhuisgeneeskunde samen met de methodologie van deze puntprevalentiestudie toegelicht worden. Het laboratorium Medische Microbiologie van de Universiteit van Antwerpen heeft het web-based PPS software applicatie voor deze mondiale studie opgesteld en stelt deze ter beschikking aan de ziekenhuizen om hun gegevens in te voeren, te valideren en te exporteren (excel, PPT) (http://app.globalpps.uantwerpen.be/globalpps_webpps/). Zowel de patiënten als de ziekenhuis gegevens worden geanonimiseerd door middel van een unieke code. In geen enkel rapport of publicatie zullen de namen van de deelnemende ziekenhuizen onthuld worden.

In België zal deze mondiale puntprevalentiestudie gedurende de maanden februari-maart-april 2015 plaats vinden. We raden u aan om op voorhand alle ziekenhuisdiensten en betrokken personen maximaal te informeren over het verloop van deze studie, zodat de taakverdeling duidelijk kan worden vastgelegd. Er zullen u daartoe verschillende documenten worden aangeboden ter ondersteuning van deze communicatie.

Door deelname aan deze studie krijgen de ziekenhuizen een eenvoudig, betrouwbare en snelle methode aangeboden voor het onderzoeken van de antibiotica voorschrijfpraktijken en resistentie patronen op de verschillende diensten. De deelnemers krijgen een gedetailleerd zicht op het gebruik van antimicrobiële middelen en resistentie in de eigen instelling, en daarmee op de impact van hun antibioticabeleid. De ziekenhuizen zullen eveneens feedback krijgen over de nationale data via het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV-ISP).

Bij deelname van een representatief aantal Belgische ziekenhuizen verkrijgen we bovendien betrouwbare nationale gegevens van het gebruik van antimicrobiële middelen. Dit zou ook toelaten om de evolutie van consumptie en mee gerelateerde resistentie in België te beoordelen door vergelijking met de resultaten van het antibioticumgebruik van de Europese puntprevalentiestudie Healthcare-associated Infections and Antibiotic Use van het ECDC in 2011, waaraan meer dan de helft van de Belgische ziekenhuizen hebben deelgenomen. Daaruit bleek dat 29% van de gehospitaliseerde patiënten een antibioticum namen op de dag van de bevraging.

Voor bijkomende informatie kunt u contact opnemen met BAPCOC
(Dr. Evelyne Van Gastel : evelyne.vangastel@health.fgov.be)
of met
het laboratorium Medische Microbiologie van de Universiteit van Antwerpen
(Ann Versporten: global-PPS@uantwerpen.be).