Elk jaar opnieuw brengt de Hoge Gezondheidsraad een advies uit met betrekking tot de vaccinatie tegen de seizoensgebonden griep. Daarin worden de groepen personen bepaald, die voorrang moeten krijgen voor de griepvaccinatie. Eén van deze groepen zijn alle personen werkzaam in de gezondheidssector ⁽¹⁾.

Sinds enige jaren is voor het team ziekenhuishygiëne van het AZ Sint-Maarten Mechelen-Duffel, dit advies het aangrijpingspunt om werk te maken van een gerichte vaccinatiecampagne, ten einde een zo hoog mogelijke vaccinatiegraad onder alle medewerkers te bekomen.

Uit tabel 1 blijkt dat in het verleden de vaccinatiegraad erg varieerde. In 2009 en 2010 was meer dan de helft van de medewerkers gevaccineerd. Dit goede resultaat was toe te schrijven aan de commotie die was ontstaan omtrent een mogelijke pandemie met Mexicaanse griep. Maar deze verbetering was van korte duur, want de jaren nadien daalde de vaccinatiegraad aanzienlijk.

Tabel 1 Globale vaccinatiegraad personeel AZ Sint-Maarten 2008 – 2012

Naar een nieuwe vaccinatiewijze

Om alle medewerkers te sensibiliseren tot griepvaccinatie werd een campagne uitgewerkt.

Vooreerst werd in het voorjaar 2012 een symposium georganiseerd omtrent vaccinatie in het algemeen en waarbij de nodige aandacht gegeven werd aan het belang van de griepvaccinatie. Op deze wijze kon de juiste kennis overgebracht worden over het ziektebeeld en het vaccin. Alle redenen waarom men zich moet laten vaccineren werden aangehaald; argumenten en vooroordelen om zich niet te laten vaccineren werden weerlegd. Gastspreker was prof. dr. Marc Van Ranst van de KUL (Katholieke Universiteit Leuven). Uit zijn lezing werden de nodige lessen getrokken om de campagne inhoud te geven:

Er werd een infovergadering belegd ten behoeve van de hoofdverpleegkundigen; er werd een mededeling verspreid via het intranet van het ziekenhuis; er werd een affiche verdeeld op alle afdelingen met de belangrijkste argumenten pro vaccinatie en met praktische gegevens. Er werd vooral gefocust op die afdelingen waar patiënten verblijven met een hoge risicograad op complicaties bij griep: afdelingen intensieve zorg, geriatrie, materniteit, oncologie en chronische zorg.

De belangrijkste maatregel betreft echter de grondige wijziging in de aanpak van de vaccinatie zelf. Uit het referaat van prof. dr. Marc Van Ranst bleek dat het werken met een vaccinatieteam leidt naar een vaccinatiegraad van ongeveer 50%. Andere maatregelen, zoals het organiseren van lezingen, het verloten van geschenkbonnen onder de gevaccineerden hebben slechts een marginale verbeteringsgraad van enkele procenten.

Werken met een vaccinatieteam

Sinds twee jaar wordt het vaccin toegediend door een “vaccinatieteam”. In werkelijkheid betreft het één verpleegkundige van de mobiele equipe per campus, die gedurende een aantal dagen in de periode half oktober – half november, langs de afdelingen gaat en alle geïnteresseerde medewerkers vaccineert. Medewerkers met vaste nachtdienst worden door de overkoepelende nachtcoördinator gevaccineerd en langdurig zieke medewerkers worden via het human resources (HR)-departement schriftelijk aangeschreven om zich eventueel in het ziekenhuis in die periode aan te bieden voor hun vaccinatie. Na de periode waarin het “vaccinatieteam” actief is, kan men zich nog laten vaccineren op de spoedgevallendienst.

Medewerkers moeten dus zelf geen enkel initiatief nemen om zich te laten vaccineren. Na de vaccinatie wordt men “beloond” met een snoepje en met de badge “ik doe mee” die verdeeld wordt door het Agentschap zorg en Gezondheid ⁽²⁾. Afdelingen waarbij elke medewerker gevaccineerd is, worden getrakteerd op taart tijdens de eerstvolgende dienstvergadering.

Indien men zich niet laat vaccineren, dan draagt men een mond-neusmasker bij direct patiëntencontact tijdens een griepepidemie. Hiertoe wordt het wekelijks griepbulletin van het WIV-ISP geraadpleegd.

De opleidingsinstituten van wie studenten stage lopen in het ziekenhuis, wordt gevraagd hun studenten te motiveren om zich te laten vaccineren via hun huisarts. Zo zij niet zijn gevaccineerd wordt verondersteld dat ook zij tijdens een epidemie een mond-neusmasker dragen.

Evolutie in de vaccinatiegraad

Sinds het werken met een “vaccinatieteam” is de vaccinatiegraad onder de medewerkers gestegen ten opzichte van de voorbije jaren (zie tabel 1). Dit blijkt uit onderstaande tabel 2:

Tabel 2: Vaccinatiegraad personeel AZ Sint-Maarten 2013 – 2014

Toekomst

“Never change a winning team”. Voor het komende winterseizoen is de aanpak van de griepvaccinatie niet gewijzigd. Het team ziekenhuishygiëne gaat ervan uit dat de medewerkers die zich de voorbije jaren hebben laten vaccineren, dit ook dit en de volgende jaren zullen doen. Via blijvende sensibilisering en het gericht aanspreken van afdelingen met een lage vaccinatiegraad, wordt gepoogd om deze stelselmatig te verhogen.

Referenties

(1) Advies van de Hoge Gezondheidsraad 9211; vaccinatie tegen seizoensgebonden griep winterseizoen 2014-2015

(2) http://www.griepvaccinatie.be/