Epidemiologie en diagnose van bloedbaaninfecties gerelateerd aan intravasculaire katheters

Samenvatting

Het huidige advies presenteert de epidemiologische situatie van bloedbaaninfecties in België, geassocieerd met zowel centrale veneuze katheters (CLABSI) als perifere veneuze katheters (PLABSI). Het biedt tevens richtlijnen voor de diagnostiek van deze infecties. Deze tekst vormt het eerste deel van een breder advies dat momenteel wordt ontwikkeld door de Hoge Gezondheidsraad (HGR) en dat zich richt op de preventie van kathetergerelateerde infecties bij patiënten met een intravasculaire katheter. 

De incidentiecijfers van CLABSI en PLABSI in België zijn afkomstig van nationale surveillance. Tussen 2019 en 2020 vertoont de totale incidentie van CLABSI een opmerkelijke stijging, vermoedelijk beïnvloed door de COVID-19 pandemie. Ondanks een daaropvolgende daling blijft het cijfer nog steeds hoger dan in het laatste pre-COVID-19 jaar. Uit de gegevens blijkt dat het aandeel van perifere en andere katheters als bron van ziekenhuisgeassocieerde bloedbaaninfecties aanzienlijk kleiner is dan dat van centrale veneuze katheters. Dit wordt toegeschreven aan verminderde aandacht voor dit type katheterinfecties, wat resulteert in een gedeeltelijke categorisering als ziekenhuisgeassocieerde bloedbaaninfecties met een onbekende oorsprong. In 2022 werd de meerderheid van de bevestigde CLABSI veroorzaakt door Grampositieve cocci, waarbij Staphylococcus epidermidis en Staphylococcus aureus de meest voorkomende species zijn.

Het advies biedt zorgverleners vervolgens een referentiekader voor de diagnose van kathetergerelateerde bloedbaaninfecties, gebaseerd op zowel de klinische context als microbiologische tests. Hoewel klinische symptomen vaak optreden bij kathetergerelateerde bloedbaaninfecties, vertonen sommige patiënten met dergelijke infecties geen duidelijke klinische symptomen. Het snel verbeteren van de klinische toestand binnen 24 uur na het verwijderen van de katheter wijst sterk op een mogelijke kathetergerelateerde infectie. De microbiologische diagnostiek omvat in eerste instantie het afnemen van hemoculturen. De insteekplaats en/of de kathetertip kan op een later moment bemonsterd worden, afhankelijk van de situatie. Onmiddellijke verwijdering van de katheter zonder te wachten op microbiologische resultaten wordt enkel aanbevolen bij aanwezigheid van duidelijke en ernstige lokale tekenen ter hoogte van de insteekplaats of tekenen van sepsis of septische shock. De huidige richtlijnen bevatten instructies voor het nemen van hemoculturen, het kweken van de kathetertip en het bemonsteren van de insteekplaats van de katheter. Tot slot wordt een overzicht gegeven van het interpreteren van de resultaten van de monsters en de daaropvolgende noodzakelijke acties.

Om meer over te weten: 

https://www.health.belgium.be/nl/advies-9803-katheter-gerelateerde-bloedbaaninfecties